Doğumdan sonra idrar kaçırma ve tedavisi

İdrar kaçırma, hayatın hangi evresinde olursa olsun kişiyi sosyal ve psikolojik açıdan kötü etkileyen bir durumdur. Doğum sonrası ruhen ve bedenen rahatlamış anne, idrar kaçırma gibi bir problemle karşı karşıya kaldığında ciddi anlamda etkilenmektedir.

Doğumdan sonra idrar kaçırma nedeni nedir?

Doğumla birlikte kadının vücudunda birçok değişiklik meydana gelir. Karın içindeki basınç azalır, bacaklardan dönen kanın önündeki engel kalkar ve kanda östrojen seviyesi düşer. Sonuçta çıkarılan idrar miktarı artar. Bu nedenle idrar kaçırma olsa bile (herhangi bir enfeksiyon durumu yoksa) her şeyin normalleşmesi için doğum sonrası 6 hafta beklenmelidir.

İdrar kaçırma, özellikle sezaryenden ziyade normal doğumdan sonra karşılaşılan bir durumdur. Normal doğum, zor veya uzamış doğum, ıkınma, ‘Epizyotomi’ adı verilen doğumda kesi uygulanması riski arttırmaktadır. Ikınma gibi karın içi basıncın arttığı durumlarda pelvik taban kas ve bağ dokusu ciddi oranda etkilenmektedir. Sonuçta, bu dokularda oluşan hasar sebebiyle öksürme, gülme gibi durumlarda idrar kaçırma ortaya çıkmaktadır.

Doğum sonrası idrar yolu enfeksiyonu gelişmesi de idrar kaçırmaya sebep olabilmektedir. Enfeksiyon varlığında idrar yaparken yanma, karın ağrısı gibi şikayetlerde ek olarak gözlenebilir.

İdrar kaçırma tipi

Doğumdan sonra karşılaşılan idrar kaçırma, daha çok ‘Stres Tip’ dediğimiz, karın içi basıncın arttığı durumlarda gözlenir. Yani öksürme, hapşırma, gülme, ıkınma gibi. Bunun yanında; idrar kaçırmanın diğer tipleri olan Urge ve Taşma tip idrar kaçırma, doğum sonrasında daha az sıklıkla gözlenmektedir.

İdrar kaçırma olmaması için neler yapılmalıdır?

Gebelik döneminde sık idrara çıkma normal kabul edildiği gibi, yüksek oranda idrar kaçırma da gözlenebilir. Zemininde herhangi bir idrar yolu enfeksiyonu yoksa büyüyen rahimin basısı ve dolaşım üzerine etkisinden dolayı idrar kaçırma olabilmektedir. Doğum sonrasında birçoğu kendiliğinden düzelir. Bunun oluşumunu engellemede, gebelik dönemi ve sonrasında yapılacak olan en önemli yöntem Kegel egzersizleridir.

Doğumdan sonra aşırı çay, kahve tüketmek de idrar torbasının sinirsel kontrolünü azaltacağından uzak durulmalıdır.

Kegel egzersizi nasıl yapılır?

Kegel egzersizinde önemli olan, pelvik taban kas grubunu kuvvetlendirmektir. Her kadının bu kas grubunu keşfetmesi gerekir. Bunun da en basit yolu, idrar yaparken bir kez idrarı yarıda kesip, tutmaktır. İşte bu kas grubunu öğrendikten sonra, günde 3 kere 20 defa kas-gevşet yapılmalıdır. Düzenli olarak bu egzersizi yapmak, pelvik taban kas grubunu kuvvetlendirir.

Çoğu hastada Kegel egzersizi yeterli olacağından, medikal veya cerrahi tedaviler nadiren uygulanmaktadır. Ancak doğum sonrası uzun süre idrar kaçırma devam ederse mutlaka bir uzmana danışmak gereklidir.